پێکەوەهاتنی ناباو له شیعردا (ساڵح بێچارو شێرکۆ بێکهس) بهنموونه
Journal of Garmian University
Volume 7, Issue 2 , July 2020, Pages 136-145 1.15 M )
Document Type: Original Article
DOI: garmian.207207/10.24271 Authors
تریفة عومه‌ر ئه‌حمه‌د* 1 سازان زاهیر سه‌عید 2 1 زانکؤى سلیمانی کؤلیَذی زمان بةشی وةرکیران2 زانکؤى سلیمانی کؤلیَذی زمان بةشی کوردىAbstract بەکۆدکردنی زمانی شیعریی، پتر پەیوەستە بە ئاستی مۆرفۆلۆژیی زمانەوە، کە خۆی لە وشە داهێنراوو ئەگەرییەکاندا دەبینێتەوە، شاعیر بۆ بەرهەمهێنانی دەقێکی شیعریی، بەدەر لە لادان و بەزاندنی ئاستی سینتاکسیی، کار لەسەر چۆنێتیی هەڵبژاردن و بەکارهێنانی فەرهەنگی شیعریی دەکات، سەرباری ئەوەی، ئاستە سینتاکسییەکەش لە هەڵبژاردنی توخمە فەرهەنگییەکانیدا، پەیوەست بە فیچەری واتاییانەوە دوچاری پرۆسەی لادان دەبێتەوە. لەم توێژینەوەیەدا (پێکەوەهاتنی ناباو لە شیعردا - دیوانى (ساڵح بێچارو شێرکۆ بێکهس) بهنموونه)، جگەلە راڤەکردنی زمانی شیعریی لە دوو بەشدا، تیشکخراوەتەسەر فەرهەنگی شیعریی لەلایەک و چۆنێتیی بەرهەمهێنانیشی لەلایەکی ترەوە، بەجۆرێک لە بەشی یەکەمدا زمانی شیعریی و بەکۆدکردنی دەربڕاوی شیعریی خراوەتەڕوو، بەشی دووەمیش تەرخانکراوە بۆ پێکەوەهاتن و پێوەرەکانی لادان لێی، کە دواجار میکانیزمی بەرهەمهێنانی فەرهەنگی شیعرین و دەکرێت پێشبینیی بەکارهێنانی باویان لێبکرێت، بۆ ئەمەش دیوانی (ساڵح بێچار)و کۆمه‌ڵه شیعرى (تۆ ئه‌توانى به‌قومێ ماچ بمخه‌یته‌وه هه‌ڵقوڵین)ی (شێرکۆ بێکەس)، کراونەتە کەرەستەی توێژینەوەکەو نموونەیان لێوەرگیراوە. Keywords
پێکهوههاتن ; لادان ; بنهماى لۆجیکیى ; ئهنالۆژیى
References
أ- به زمانى کوردیى
ئه‌حمه‌د محه‌مه‌د ڕه‌شید میره(2019)، دیارده‌ى یاخیبوون لاى شێرکۆ بێکهس و محمد ماغوط (دیوانى ئێستا کچێک نیشتمانمه‌و دیوانى شرق عدن غرب الله... بهنموونه)، تێزى دکتۆرا، کۆلێژى زمان، زانکۆى سلێمانى.
حه‌مید عه‌زیز (2016)، لۆجیک: دوێنێ و ئه‌مڕۆ، ناوه‌ندى ئاوێر بۆ چاپ و بڵاوکردنه‌وه، چاپخانه‌ى ڕۆژهه‌ڵات، هه‌رێمى کوردستان_هه‌ولێر.
دانا فایه‌ق و سیامه‌ند هادى (2007)، له‌و سه‌رده‌مه‌دا زۆر به‌سه‌رکێشى ئیشمان ده‌کرد، پاشکۆى ئه‌ده‌ب و هونه‌ر_کوردستانى نوێ، ژماره(527).
سازان زاهیر سه‌عید (2015)، مۆرفۆلۆژیى بچووککردنه‌وه‌ى ناو و ڕێگره‌کانى، گۆڤارى زانکۆى سلێمانى، ژماره(46).
سازان زاهیر سه‌عید (2019)، نواندنى سینتاکسیى له‌زمانى کوردییدا، تێزى دکتۆرا، کۆلێژى زمان، زانکۆى سلێمانى.
ساڵح عه‌لى (2019)، دیوانى ساڵح بێچار، چاپى یه‌که‌م، چاپخانه‌ى کارۆ، سلێمانى، هه‌رێمى کوردستان.
شێرکۆ بێکهس (2013)، تۆ ئه‌توانى به‌قومێ ماچ بمخه‌یته‌وه‌هه‌ڵقوڵین، چاپى یه‌که‌م، ناوه‌ندى بڵاوکردنه‌وه: نیشتمان- سنه.
عه‌بدولجه‌بار مسته‌فا مه‌عروف، کاروان عومه‌ر قادر (2011)، کاریگه‌ریى فه‌رهه‌نگ له‌بنیاتى دروسته‌سینتاکسییه‌کاندا، گۆڤارى الأستاذ، جامعة البغداد، العدد (186).
قادر عه‌لى خا (2008)، ڕۆڵ و که‌سایه‌تى وشه له کورته شیعردا، گۆڤارى ڕامان، ژماره (135).
محه‌مه‌د مه‌عروف فه‌تاح (2010)، لێکۆڵینه‌وه زمانه‌وانییه‌کان، چاپى یه‌که‌م، چاپخانه‌ى ڕۆژهه‌ڵات، ده‌زگاى توێژینه‌وه‌و بڵاوکردنه‌وه‌ى موکریانى، هه‌ولێر.
محمد معروف فتاح (2011)، زمانه‌وانى، چاپى سێیه‌م، بڵاوکراوه‌ى ئه‌کادیمیاى کوردى، چاپخانه‌ى حاجى هاشم، هه‌ولێر.
نه‌رمین عومه‌ر ئه‌حمه‌د (2010)، به‌به‌رهه‌مى له‌مۆرفۆلۆژیى کوردیدا، نامه‌ى ماسته‌ر، کۆلێژى زمان، زانکۆى سلێمانى.
هیوا مه‌ولود (2016)، ئه‌نالۆژیاى کۆدگۆڕینه‌وه‌له‌زمانى کوردییدا، نامه‌ى ماسته‌ر، کۆلێژى زمان، زانکۆى سلێمانى.
ب- به زمانى عه ره بى
جان کوهن (1986)، بنیة اللغة الشعریة، ت: محمد الولی و محمد العمری، المعرفة الأدبیة، الطبعة الأولى، دار توبقال للنشر، الدار البیضاء 05، المغرب.
پ- به زمانى ئینگلیزیى
Al Ghazali, F. (2006), Collocations and word- combinations in English: Considerations, classifications, and pedagogic implications. University of Salford MANCHESTER.
Aronoff, M. (1981), word formation in Generative Grammar, Second Printing, U.S.A.
Bauer, L.(1993), English Word-formation, Cambridge University Press, Printed in Great Britain at the University Press, Cambridge.
Crystal, D. (2003) A dictionary of Linguistics and phonetics, 5th edition, Black well: Oxford.
Evans, V. and Green, M. (2006), Cognitive Linguistics, An Introduction, Edinburgh University Press.
Moehkardi, D. (2002), GRAMMATICAL AND LEXICAL ENGLISH COLLOCATIONS: SOME POSSIBLE PROBLEMS TO INDONESIAN LEARNERS OF ENGLISH. HUMANIORA, VOLUME: (14), No: (1).
پ- پێگه ى ئینته رنێت:
http://usir.salford.ac.uk/id/eprint/22587/1/Collocations_in_English_Language.pdf
Statistics
Article View: 806
PDF Download: 392
